Fietsverlichting
- Apparatuur
- Veiligheid en verkeersvoorschriften
Zien en gezien worden, daar draait het in de wintermaanden om. Je hebt veel mogelijkheden: klassieke dynamo- en nieuwerwetse LED-lichten, reflectoren, fluohesjes, ... En hoewel je niet snel beboet zal worden, ben je toch in overtreding wanneer je niet met de wettelijk verplichte verlichting rondfietst.
Wettelijk verplichte fietsverlichting
Volgens het verkeersreglement moet een gewone fiets uitgerust zijn met reflectoren:
- een witte vooraan en een rode achteraan;
- gele of oranje reflectoren op de pedalen;
- twee gele of oranje reflectoren op elk wiel of een reflecterende strook op de banden.
Voor koersfietsen, mountainbikes en fietsen met kleine wielen zijn reflectoren enkel ’s nachts verplicht of wanneer de zichtbaarheid niet verder reikt dan 200 meter.
Volgens de wet moeten alle fietsen ’s nachts, en bij beperkte zichtbaarheid, uitgerust zijn met twee lichten: een wit licht vooraan, een rood licht achteraan. Deze mogen knipperen en bevestigd worden aan de fiets óf de fietser.
Er zijn drie soorten fietslampen:
- lampen met dynamo’s op de zijkant van de band, achter de trapas (roldynamo) of in de naaf
- lampen op (oplaadbare) batterijen
- lampen zonder batterijen (met magnetische inductie of zonne-energie)
Veel stadsfietsen hebben een voorlicht dat wordt aangedreven door een dynamo en een achterlicht op een batterij. Hierdoor blijft het achterlicht branden bij stilstand en is de montage relatief eenvoudig.
Fluofietsen
Fluohesjes, slapwraps (met of zonder ingebouwde ledlampjes), stickers en andere reflecterende kledij verhogen je zichtbaarheid. Zij zijn niet verplicht, maar wel aangeraden. Fluorescerende fietsers worden veel makkelijker gezien. (Vanop 150 meter, in vergelijking met 50 meter in niet-reflecterende kleren.)
Vaker en vaker in het straatbeeld: reflecterende gevarendriehoeken die achteraan of links aan de fiets worden vastgemaakt. Deze verplichten auto’s wat meer afstand te houden, maar verminderen ook je eigen bewegingsvrijheid.
Er zijn allerlei lichtgevende fietsaccessoires op de markt. Probeer het nuttige van het overbodige te scheiden in functie van je behoefte, de trajecten die je aflegt en je fiets.
Autonomie
Met een werkende dynamolamp ben je altijd wettelijk altijd in orde. De enige beperking is je fysieke conditie. Tegelijkertijd is dynamoverlichting één van de eerste zaken die stukgaan aan een fiets. En, in het geval van stukken, vaak niet snel terug op orde wordt gebracht. Goedkope, al dan niet demonteerbare led-lampjes zijn op dat vlak makkelijker in gebruik. Er bestaan ook verschillende tussenoplossingen: dynamolampen met een batterij (zodat de lamp kan blijven branden wanneer je stilstaat), herlaadbare led-lampjes, …
Bevestigingssysteem
Sommige verlichtingssystemen worden in de fabriek bevestigd, andere worden nadien gemonteerd.
Dynamo’s hebben het voordeel dat je ze niet kan vergeten. Een naafdynamo is veruit de handigste oplossing. Die is niet alleen geïntegreerd in de wielas, maar heeft bijna geen effect op het fietsen zelf (zo goed als geen wrijving tussen de dynamo en het wiel) en is niet onderhevig aan het weer.
Verlichting met of zonder batterijen is makkelijk afneembaar. Je kan deze lampjes dus makkelijk vervangen, op andere fietsen gebruiken, … Kies je voor een afneembaar systeem, probeer dan de bevestiging even uit voor de aankoop en controleer de stevigheid en het gebruiksgemak. Als je batterijen gebruikt, let dan op de lengte tussen draad en lamp. Kies voor een systeem dat compact en makkelijk mee te nemen is, want dit soort verlichting wordt veel gestolen. Bevestig het achterlicht liever aan de bagagedrager dan boven het spatbord, om trillingen zo veel mogelijk te beperken. Afneembare verlichting is beter geschikt voor vouwfietsen.
Onderhoud
Zorg ervoor dat de lampen en reflectoren (of reflecterende banden) altijd voldoende zuiver om goed zichtbaar te zijn. Reflecterende banden zorgen meestal voor problemen, want bij het fietsen worden die sowieso vuil. De goede werking van een band- of roldynamo staat in rechtstreeks verband met de staat van jewiel. Met een vuil of gebogen wiel zal de verlichting niet constant zijn omdat het rolletje niet zal blijven draaien. Een slecht gemonteerde dynamo van dit type kan ook de zijkant van je band beschadigen.
Gebruiksgemak
Een band- of roldynamo is niet geschikt voor elk type band. Bij regen zal het geribbelde aandrijfwieltje van de dynamo minder goed tegen de band blijven. Je kan een rubbertje bevestigen om het loopwieltje beter vast te doen zitten.
Sommige voor- of achterverlichtingssystemen combineren verlichting en reflectoren. Deze ’twee voor één’-oplossingen zijn wettelijk in orde en verminderen dus het gewicht van je verplichte accessoires.
Vestjesdragers: voorzie een voldoende groot fluohesje dat ook over een rugzak past. Sommige fiets- en rugzakken zijn standaard uitgerust met reflecterende stroken. Handig!
Prijs
Een fiets uitrusten met een basisverlichting kost tussen 10 en 20 euro. Tel voor topkwaliteit tussen 50 en 100 euro. In onze Brusselse boetiek vind je tal van opties, gaande van LED-lichten op batterij, tot lichtjes die je kan heropladen via USB.