In België
Sinds 1 oktober 2022 is deze regeling opgenomen in het Belgische verkeersreglement, een kleine revolutie in de Belgische fietswereld.
Het is in feite een middenrijbaan met een rijstrook voor gemotoriseerd verkeer, omgeven door twee zijstroken voor de zachte mobiliteit. De breedte van de middelste rijstrook verhindert dat twee voertuigen elkaar kruisen. Voertuigen mogen de zijstroken gebruiken bij het kruisen zonder voetgangers en fietsers in gevaar te brengen. De “zijstrook” is geen fietspad, maar maakt ook geen deel uit van de rijbaan. Fietsers moeten deze strook gebruiken.
De middenrijbaan wil meer ruimte geven aan voetgangers en fietsers en zo vermijden dat nieuwe voetgangers- en fietspaden worden aangelegd, vooral in zones waar een nieuwe aanleg beter wordt vermeden of niet mogelijk is.
De voordelen
- Een veilige verkeersstroom voor voetgangers en fietsers: de veiligheidsafstand met gemotoriseerde voertuigen wordt goed in acht genomen.
- Betere verkeersdeling: voetgangers en fietsers hebben voorrang.
- Gemakkelijker om te fietsen: voor dagelijkse verplaatsingen of voor vrijetijdsbesteding.
- Een goedkope oplossing voor gemeenten.
De nadelen
Fietsersverenigingen, waaronder de GRACQ en de Fietsersbond, zijn van mening dat fietsers bij dit soort infrastructuur beperkt beschermd worden. De GRACQ pleit dan ook voor de vaststelling van een strikt kader van toepassingsvoorwaarden door de wegbeheerder en voor een snelheidsverlaging tot 50 km/u. Het is een extra instrument voor wegbeheerders, maar de GRACQ blijft erbij dat gemarkeerde middenrijbanen meer kwalitatieve fietsinfrastructuur niet kunnen vervangen. Ook de Fietsersbond roept gemeenten op om voorzichtig om te springen met de implementatie van middenrijbanen.
Beide organisaties beroepen zich op een onderzoek van Fietsberaad Vlaanderen, waaruit geen positief effect blijkt voor de veiligheid van fietsers.
Raadpleeg de studie van Fietsberaad
En de mening van Pro Velo? De afdeling Solutions heeft deze infrastructuur in Wallonië waargenomen tijdens een audit van het fietsbeleid. Momenteel stellen wij vast dat de middenrijbaan onbekend en onbegrepen is bij de automobilisten en is aangelegd op trajecten waar de snelheid van het verkeer soms nog vrij hoog is (70 km/u). Daarom gaan wij akkoord met de aanbevelingen van de GRACQ en de Fietsersbond op dit punt.