Wat heeft je het meest verrast?

Eén ding waarover ik mij echt verbaasde, was hoeveel mensen met de fiets reizen! Zeker eenmaal voorbij de Kaukasus viel het echt op dat we lang niet alleen onderweg waren. In Tadzjikistan voegen verschillende fietswegen bovendien samen… Wij waren daar in september, op het einde van het seizoen, ik kan mij alleen maar voorstellen hoe druk het er in het hoogseizoen moet zijn.

Je weet dat er steeds, nooit meer dan een dag voor of achter je, andere fietsers zijn waar je bij problemen op kan rekenen. In Europa kwamen we – behalve Duitse bejaarden op e-bikes – maar weinig mensen tegen. Maar eens buiten Europa, blijk je lang niet de enige met een grootse fietsplannen.

Iets anders, wat vooral achteraf duidelijk werd, is hoe weinig je over fietsen moet weten, en hoe weinig ik nog steeds over fietsen weet! Ik kan een remblokje vervangen, net een band plakken, maar simpele dingen, zoals versnellingen afstemmen – ik zou het nog altijd niet weten [lacht]. Dus laat dat zeker geen rem zijn!

Hoe hebben jullie je voorbereid? Materieel, fysiek, mentaal?

Eigenlijk alleen maar materieel [lacht]. Mijn vriend heeft veel gezocht naar de beste prijs-kwaliteitsverhoudingen – sommige merken en onderdelen zijn de meerprijs waard. Voor dit soort informatie is het internetforum van Warmshowers.org een goudmijn. Ook de website wereldfietser.nl bevat veel nuttige informatie. Op zoek naar technische info, kom je via Google steeds waar je moet zijn. Uiteindelijk hebben we redelijk veel bij bike-components.de besteld. Let steeds goed op de garantievoorwaarden. Op dit vlak hebben we aan den lijve ondervonden dat vragen altijd vrij staat… Nogal wat merken zijn vatbaar voor het verhaal “we zijn al zolang aan het reizen”, en helpen je graag terug op weg…

Smartphone

“In het begin hebben we de smartphone nauwelijks gebruikt. Maar tegenwoordig is het internet overal, en is een smartphone veruit de makkelijkste manier om contact te houden met het thuisfront. Terwijl computers vaak al wat verder zoeken zijn… In hostels heb je bijvoorbeeld steeds wifi, maar nog maar zelden computers. Ook voor kaarten is het erg handig. In het begin werkten we met papieren kaarten, wat een pak charmanter, maar ook een pak onhandiger is. In West-Europa is dat allemaal niet nodig, want daar moet je maar gewoon de bordjes volgen, maar eens daarbuiten…”

En fysiek – niet te veel afgezien?

We hadden allebei nooit eerder zo’n slechte conditie gehad als wanneer we vertrokken. Maar dit bleek totaal geen probleem. Wel pakten we het erg rustig aan. De eerste twee maanden reden we bovendien erg plat, langs rivieren – de bergen kwamen pas later.

Maar fietsen is zalig, zeker als je geen tijdslimiet hebt… Als je moe bent, of geen zin meer hebt, stop je gewoon. Geen stress. Bovendien is fietsen op zich niet zo belastend als bijvoorbeeld met de rugzak rondtrekken. Een kilo meer of minder materiaal zal je niet snel voelen. En als je toch ergens last hebt, is tijgerbalsem het wondermiddel bij uitstek.

En mentaal?

Uiteindelijk zijn we gewoon vertrokken. Eerlijkheidshalve – juist voor vertrek hadden we niet meer alle zin van de wereld… Maar we waren het al een jaar tegen iedereen aan het vertellen, het verhaal had het overgenomen. En dus zijn we maar gewoon vertrokken. Wat, laat dit duidelijk zijn, wel degelijk de juiste keuze was [lacht].

Uiteindelijk kan je je nooit inbeelden hoe het zal zijn. Het enige wat je weet, is dat je een tijdlang van huis weg bent…

We hadden wel al eerder samen gereisd, ook voor langere periodes. Maar dan nog: uiteindelijk kan je je nooit inbeelden hoe het zal zijn. Het enige wat je weet, is dat je een tijdlang van huis weg bent…

Waren er dingen waaraan jullie niet gedacht hadden?

Ja, erg stom. De eerste weken kregen we veel regen te verduren. Hierop waren we slecht voorzien, we hadden maar weinig waterdichte dingen bij. Veel regenweer is natuurlijk vooral pech, maar daar koop je niets mee, als je tent begint te stinken… Waterdichte tassen zijn geen overbodige luxe! Nu, als je in Europa vertrekt, kan je sowieso onderweg nog al het nodige kopen…

En dan heb je nog deze gouden tip: alles wat vastzit en niet moet vastzitten, los je op met WD-40, en alles wat loszit en vast moet zitten, los je op met Ducttape.

Vooral de Ducttape moesten we een paar keer bovenhalen, nadat onze tent één keer door de wind werd meegenomen, bijvoorbeeld… Voor duurzamere reparaties is er ook Seam Grip, een lijm die direct waterdicht maakt. Iets anders wat we pas redelijk laat hebben gekocht, was een kettingpons, om kettingschakels te vervangen. Iets wat je bijna nooit nodig hebt, maar waar je niet zonder mee kan, als je het wel nodig hebt… Maar gelukkig kan je ook dan steeds op andere fietsreizigers rekenen!

Klikpedalen, fietsbroekje?

“Ik weet dat daar veel over te doen is. Wat klikpedalen betreft: dat hangt er vanaf wat het doel van je reis is. Als je voor de sport gaat, zijn klikpedalen sowieso een meerwaarde. Ikzelf heb ze nooit gebruikt en ook nooit gemist… Fietsbroekjes heb ik wel veel gedragen. Totdat we andere fietsers zagen die er nooit droegen! Dan beseften we dat ze eigenlijk niet echt nodig zijn, en zijn we er ook zelf mee gestopt. Eens je gewend bent aan je zadel, zal je het verschil volgens mij niet voelen.”

Kan je iets vertellen over jullie budget?

We hadden gerekend op tien euro per dag per man. We hadden 5000 euro gespaard voor ongeveer anderhalf jaar, maar daarvan is nog over. Met tien euro per dag kan je ruim toekomen, als je regelmatig zelf kookt en kampeert. In West-Europa was het te weinig, maar eens in Oost-Europa kwamen we goed rond. Je maakt je reis natuurlijk zo duur of goedkoop als je wil. Als je veel bij mensen thuis slaapt…

Het hing erg af van land tot land hoeveel we bij lokale mensen sliepen. In Oezbekistan geldt er bijvoorbeeld een verplicht aantal nachten dat je als toerist op hotel moet slapen, en dat wordt soms gecontroleerd, dus daar sliepen we redelijk veel in hostels en op hotel. In landen als Turkije en Iran zaten we dan weer voortdurend bij mensen thuis, met of zonder voorgelegde contacten via het internet – soms waren de mensen bijna aan het vechten om ons te mogen hosten [lacht]. In Europa waren we nog enthousiast en wilden we veel kamperen – maar dat hangt natuurlijk vooral van het weer en je goesting af. In ieder geval is één keer per week binnenslapen geen overbodige luxe, al was het maar voor een warme douche. Hygiëne is niet altijd even simpel op de fiets. Voor ons was dat niet zó belangrijk, dus we staken er niet altijd al te veel moeite in [lacht].

Zelf koken is, zeker als je vegetarisch probeert te eten, niet altijd even simpel, en wordt al snel een saaie bedoening – rijst, tomaten, ajuin, rijst, tomaten, ajuin, …

Fietsreizen 2.0

“Warmshowers.org is een online platform vergelijkbaar met Couchsurfing.com en BeWelcome.org, maar dan specifiek gericht op fietsers – amateurfietsers, fietsreizigers, wielertoeristen, … Hierop veel mensen die hun huis of tuin openstellen voor reizigers, of hulp aanbieden in het geval van technische of andere problemen. Of voor je klaarstaan, wanneer je gewoon iets met een gelijkgezinde wil gaan drinken. Ook tijdens onze voorbereidingen hebben we erg veel aan Warmshowers gehad.

In sommige landen was Coachsurfing.com en BeWelcome.org efficiënter om gratis te overnachten. Ook het nog kleinere platform Trustroots.org heeft ons erg memorabele ontmoetingen opgeleverd. Maar vaak hadden we hiervoor helemaal geen online bemiddeling nodig… Bovendien is de wereld onderweg een kleine wereld. Je komt dezelfde mensen meermaals tegen, deelt in tips en ervaringen, bent dagen of weken samen onderweg – en zo geraak je ook op plekken, waar je anders nooit zou zijn geraakt.

Een laatste gouden internettip is Maps.me. Dit zijn kaarten die je gratis kan downloaden om ook zonder internetverbinding te gebruiken. Ze zijn goud waard, omdat iedereen er interessante plekken – mooie kampeerplekken, waterplekken, … – op kan aanduiden. Ze zijn dus veel informatierijker dan kaarten die je elders vindt. OpenStreetMap.org is naar het schijnt nog rijker – uitgebreider en meer up-to-date – maar met dat platform hebben we onszelf nooit vertrouwd.”

Jullie hebben ook op andere manieren gereisd. Wat maakt reizen met de fiets anders?

De fiets geeft je totale zelfstandigheid. Wandelen met de rugzak geeft ergens nog meer vrijheid – met de fiets ben je beperkt tot de berijdbare paden – maar te voet zijn tempo en comfort veel lager. Als je lift, weet je nooit waar je ‘s avonds terecht komt of wat er overdag gebeurt… Dit maakt de fiets, in mijn ogen, het fijnste reismiddel. Je kan erg grote afstanden doen – je zou je ervan verbazen – maar tegelijkertijd reis je toch “traag”. Je stopt waar je wil en gaat naartoe waar je wil… Zeker als je buiten slaapt en zelf eten voorziet, is er niets dat je kan tegenhouden…

Soms is het beter onvoorbereid te vertrekken, zodat je niet helemaal beseft waaraan je begint, omdat je je anders toch maar zorgen maakt

Fietsen is wel wat meer individualistisch dan bijvoorbeeld liften. In het begin misten we een beetje het lokaal-menselijke contact, maar dat is ook omdat we met twee waren, en een beetje in onze bel bleven zitten.

Bovendien doet bewegen ook gewoon deugd. Ik ben nooit echt sportief geweest, maar na veel te hebben gefietst, merk ik wel dat fit zijn gelukkiger maakt. Het is iets simpel, maar het maakt echt een enorm verschil. Gelukkig moet je zeker niet sportief te zijn om te vertrekken.

Hebben jullie ook teleurstellingen ervaren? Of dingen die jullie onderschatten?

[Denkt lang na.] Teleurstellingen niet… Maar we verwachtten dan ook geen heel grootse dingen… Mijn vriend had er misschien wat meer op gerekend dat “rust” en “richting in zijn leven” onderweg vanzelf over hem zouden komen neerdalen – maar zo werkt het natuurlijk niet…

Het is ook niet altijd even gemakkelijk gegaan tussen ons twee: je bent non-stop samen, zit altijd dicht op elkaar, slaapt steeds in hetzelfde tentje, … Je kweekt automatisch een routine in je niet-routineuze leven, wat al eens tot ongemakken leidt… Maar zo leer je elkaar natuurlijk ook op een nieuwe manier heel goed kennen.

Kort voordat ik terug naar België kwam, merkte ik ook dat ik veel minder makkelijk onder de indruk te brengen was dan vroeger. Een mooie zonsondergang, een uitzicht… In Oezbekistan deden prachtige landschappen me vaak niets meer, en miste ik de mate waarop ik vroeger makkelijker dankbaar kon zijn. Misschien was ik al te lang onderweg…

Maar grote dingen? Nee, dan waren we wel gewoon op het vliegtuig naar huis gestapt [lacht].

Heb je één herinnering, die wel eens je mooiste zou kunnen zijn?

In Armenië fietsten we een fenomenaal mooie afdaling. In het Zuiden, aan de grens met Iran, dwars door het Shikahogh-natuurreservaat, nadat we anderhalve kilometer traag hadden geklommen… Puur genieten.

Hoe is het, na je lange fietservaring in het buitenland, om terug in Brussel te fietsen?

Toen ik pas terug was, was ik erg enthousiast… Er waren veel meer fietser op de baan dan voor mijn vertrek, vooral tijdens de spits. Het is niet altijd fijn om de weg met zoveel andere fietsers te delen, maar je merkt wel dat de automobilisten ondertussen veel meer met fietsers vertrouwd zijn. Wat me momenteel vooral stoort, is dat er overal werken zijn, en er zo goed als nooit omleggingen zijn aangeduid voor fietsers… Maar fietsen lijkt mij hier in Brussel vooral aan populariteit te hebben gewonnen, wat een goede zaak is.

Een laatste tip aan mogelijke fietsreizigers?

Ik geloof dat motorreiziger Michael van Peel ooit zei: soms is het beter om onvoorbereid te vertrekken, zodat je niet weet waaraan je begint, omdat je je anders toch maar zorgen maakt… Als het moment van problemen daar is, komt er altijd wel een oplossing uit de bus. En dan is té goed voorbereid willen zijn, een groter probleem. Want dan kom je nooit in de problemen, omdat je nooit vertrokken bent…